- Κίτον, Μπάστερ
- (Buster Κeaton, Κάνσας 1895 – Χόλιγουντ 1966). Αμερικανός ηθοποιός και σκηνοθέτης του κινηματογράφου. Οι γονείς του ήταν ηθοποιοί του ψυχαγωγικού θεάτρου. Ο ίδιος, ενώ εργαζόταν σε ένα θέαμα βαριετέ, έπεσε στην προσοχή του κωμικού Φάτι Άρμπακλ, ο οποίος τον προσέλαβε για δευτερεύοντες κωμικούς ρόλους στις μικρού μήκους ταινίες του. Κατόπιν ο Κ. πρωταγωνίστησε σε μικρές κωμωδίες τις οποίες σκηνοθετούσε ο ίδιος, κατά κανόνα με τη συνεργασία του Έντι Κλάιν. Το 1923 σκηνοθέτησε (πάντα μαζί με τον Κλάιν) την πρώτη μεγάλου μήκους ταινία του Οι τρεις ηλικίες, με την οποία εγκαινίασε μια περίοδο δημιουργικής δραστηριότητας και αυξανόμενης επιτυχίας. Εκείνη ακριβώς την εποχή ο Κ. γύρισε τις πιο πλούσιες σε κωμικές επινοήσεις ταινίες του και τις πιο ώριμες από άποψη ύφους, όπως Η φιλοξενία μας (1923), με τη συνεργασία του σκηνοθέτη Τζακ Μπλάιστον, Σέρλοκ ο νεότερος (1924), Ο θαλασσοπόρος (1924), με τη συνεργασία του σκηνοθέτη Ντόναλντ Κρισπ, Πηγαίνοντας στ’ ανατολικά (1925) και Ο στρατηγός (1926), με τη συνεργασία του σκηνοθέτη Κλάιντ Μπράκμαν. Το εξαιρετικό ταλέντο του Κ., ιδιαίτερα συνδεδεμένο με τα εκφραστικά μέσα του βωβού κινηματογράφου, δεν μπόρεσε να προσαρμοστεί στις απαιτήσεις του ομιλούντος και οι εμφανίσεις του ηθοποιού στην οθόνη γίνονταν ολοένα και πιο σπάνιες και λιγότερο ενδιαφέρουσες. Ωστόσο, άξιοι μνείας είναι οι σύντομοι αλλά χαρακτηριστικοί μικροί ρόλοι τους οποίους ερμήνευσε στις ταινίες Λεωφόρος της Δύσης (1950) του Μπίλι Γουάιλντερ και Τα φώτα της ράμπας (1952) του Τσάρλι Τσάπλιν, καθώς επίσης η εξαιρετικά επιτυχημένη συμμετοχή του στο Φιλμ (1965), μια ταινία μικρού μήκους σε σενάριο του Σάμουελ Μπέκετ και σκηνοθεσία του Άλαν Σνάιντερ. Παρά το σύντομο διάστημα επιτυχημένης παρουσίας του στην οθόνη, ο Κ. θεωρείται μία από τις μεγαλύτερες προσωπικότητες του κωμικού κινηματογράφου. Η αμίμητη κωμικότητα του Κ. ήταν αποτέλεσμα της μαρμάρινης ακινησίας της μάσκας του, που κανένα συναίσθημα, κανένα γεγονός του εξωτερικού κόσμου δεν κατόρθωνε να διαταράξει. Ο ίδιος ο Κ. είχε γράψει για την ερμηνεία του: «Στην οθόνη, η μάσκα μου μένει απαθής σε κάθε περίσταση, είτε για έρωτα πρόκειται είτε για γάμο, για κηδεία, για βάφτιση. Γιατί η κωμικότητα γεννιέται από την αντίθεση.».
Dictionary of Greek. 2013.